معرفی انواع ابزار جراحی

انواع ابزار جراحی

ابزارهای جراحی آن دسته از وسایلی هستند که مختص استفاده کادر درمان و پزشکان طراحی می شوند تا بتوانند در طول جراحی های متفاوت درمان و کارهای به خصوصی انجام بدهند این ابزار از فولاد ضد زنگ ساخته میشود که ترکیبی از کربن، کروم، آهن و مقدار کمی از فلزات دیگر است.استفاده ترکیبی ازاین فلزات سبب مقاومت بیشتر ابزارهای پزشکی در مقابل فرسایش و خوردگی میشود.

بعد از ساخت ابزار جراحی باید سطح آن ها با روکش براقی پوشانده شود. اگر وسایل فولادی بدون روکش بماند دچار زنگ زدگی می شوند. کروم، نیکل، نقره و مس در روکش کاری ابزار جراحی کاربرد دارند. یکی از نکات مهم که در ساخت ابزار جراحی ضرورت دارد این است که هر ابزار به گونه ای طراحی میشود که کارایی مخصوص و مشخص به خود را دارد. استفاده غلط و عدم دقت در استفاده از این ابزارها با توجه به عملکرد مخصوص آنها موجب فرسودگی و تخریب این وسایل میشود.

می توان گفت تقریبا برای هر جراحی به خصوص، ابزار ویژه ای وجود دارد. ابزار جراحی شامل موارد زیر می شوند:

• قیچی جراحی
• چاقوی جراحی
• گیره جراحی
• تیغ بیستوری
• دور کننده
• نگه دارنده
• اسپکولوم
• پنس

به طور کلی بیشتر ابزار جراحی را به 4 گروه معروف تر دسته بندی میشود :

تجهیزات برنده و جدا کننده

این دسته از ابزار به منظور جدا کردن و بریدن بافت ها معمولا در یک طرف یا هردو طرف لبه تیزی دارند تا بتوانند به راحتی از پوست و بافت عبور کنند. جراح ها نیاز دارند بافت را به منظور بررسی تشریح کنند تا بافت های نیاز به ترمیم یا خطرناک را از بدن خارج کنند. برخی از این ابزار ها عبارتند از:

تیغ بیستوری

اسکالپل تیغه های است که یکبار مصرف جهت برش های بافتی مخصوصا پوست مورد استفاده قرار میگیرند و از نظر ظاهری و سایزبندی متفاوت هستند

قیچی ها

مایو(Mayo) : قدرت و مقاومت بالایی دارد و برای برش های ضخیم میباشد

 متزنبام(Metzenbaum) : دارای نوک ظریف برای برش بافت های ظربف

وسکات(Westcott) : برای جراحی چشمی و عروقی

ایریس(iris) : به منظور برش های ظریف و جراحی های عروقی

 بینی : نوک ظریفی دارد و برای عمل رینوپلاستی کاربرد دارد

چاقو ها

 چشمی(Diamond) : در جراحی های چشم برای برش قرینه

 باک(Buk) : جهت سوراخ کردن گوش

کورت

قاشقی: برای تراشیدن استخوان

رحمی: جهت تراشیدن آندومتر و محتویات رحم

پوستی: به منظور تراشیدن پوست

سایر ابزار های برنده :

• پانچ
• دکولر
• کریسون
• رانژور ساده
• رانژور دابل
• مته دستی
• سوهان استخوانی
• درماتوم

باز کننده ها یا رترکتور ها

از این ابزار برای عقب زدن اندام و بافت ها برای دید و دسترسی بهتر پزشکان استفاده می شود. این ابزار پوست، دنده ها و دیگر بافت ها را و کنار می زند تا بافت مورد نظر به راحتی نمایان شود. برخی از این ابزار با استفاده از قفلی و بدون دخالت دست، باز می مانند و برخی دیگر توسط دست کمک کننده میباشند.

ابزار های باز کننده:

• اکارتور ریچاردسون
• اکارتور نواری
• اکارتور دیور
• اکارتور آرمی ناوی

گیرنده ها و نگه دارنده ها

از این دسته برای گرفتن و نگه داشتن بافت و رگ های خونی در عمل جراحی استفاده می شود که ممکن است جلوی دید جراح را بگیرد.

پنس(Forceps): برای نگه داشتن پوست یا روده و عمل های شریانی کاربرد دارد که اشکال و اندازه های مختلفی دارند

سوزنگیر(Needle Holder): فرایند بخیه زدن در حین عمل جراحی برای ترمیم زخم بافت ها

سایر نگهدارنده ها:

• پنس بافتی
• پنس روسی
• پنس دی باکی
• پنس آدسون

دوخت و بخیه

در حین عمل برش هایی توسط جراح در بدن ایجاد میشود که برای ترمیم آن ها به ابزار مختلفی نیاز میشود.

نخ های جراحی: جهت اتصال بافت ها کاربرد دارد. با متصل کردن لبه های زخم روند بهبودی را سرعت میبخشد.
نخ های جراحی یا قابل جذب هستند که از مواد مصنوعی اسید پلی لاکتیک و کاپرولاکتن ساخته میشود یا باید توسط پزشک متخصص نخ های بخیه کشیده شوند.

منگنه جراحی(Surgical Staples): امروزه منگنه های جراحی جایگزین نخ های بخیه شده که احتمال تراوش خون از زخم را به کمترین حد خود میرساند.

سایر ابزارهای دوخت و بخیه:

• نخ بخیه قابل جذب
• استاپلر
• چسب های ویژه بخیه